- Corien
Liefde en relatie ten tijde van de Lockdown
Bijgewerkt op: 11 jun. 2020
Deel 2
Vrijheid
Ik denk dat vele van ons, net als ik, hoopten op meer vrijheid na 28 april. De Lockdown gaat helaas langer duren. Dit betekent opnieuw de schouders eronder zetten, opnieuw de energie vinden voor tenminste nog eens 4 weken. Hoe hierin adem te kunnen blijven halen? Vrijheid is zo belangrijk, binnen de grenzen van de quarantaine, dat wel..
Vrijheid is één van onze oer-verlangens en een veel besproken onderwerp in mijn gesprekken met echtparen. Het is één van de belangrijkste basisbehoeftes in een relatie. Het klinkt misschien tegenstrijdig dat ik vrijheid promoot als relatietherapeut, maar we hebben allemaal tijd en ruimte voor onszelf nodig. Zeker binnen een relatie en zeker nu. Hoe meer je bij elkaar bent en op elkaar aangewezen bent, hoe meer je tijd en ruimte je voor jezelf nodig hebt. De vrijheid om je even terug te trekken. De vrijheid om op bepaalde momenten iets te doen wat jij wil, op jouw manier en in jouw tempo. Tijd voor jou, als persoon. Niet als vader of moeder, niet als dochter of zoon, niet als partner, niet als broer of zus. Gewoon. Alleen. Jij. Voor de één is dat kitesurfen voor de ander is het een postzegelverzameling.
'De kwaliteit van de verbinding van jullie samen maakt je vrijheid mogelijk.'
Als je een partnerschap bent aangegaan, heb je de verantwoordelijkheid om dit verlangen van jou af te stemmen met je partner. De kwaliteit van de verbinding van jullie samen maakt je vrijheid mogelijk. Het is geen echte vrijheid als je jezelf in bochten hebt moeten wringen en/of zaken achter hebt moeten houden. Dan verloochen je je verlangen en dus jezelf. Afstemmen met je partner is wat anders dan toestemming vragen. Want toestemming hoef je niet te vragen.
Ik vermeld expliciet dat 'het niet hoeven vragen om toestemming' gaat over activiteiten die passen binnen het morele kader van jullie samen. Zaken zoals standaard 3 avonden per week naar je vrienden gaan en je onttrekken van je gezinsleven of je verlangen om seksueel actief te zijn met een ander, vallen niet onder de door mij bedoelde momenten voor jezelf waarvoor je geen toestemming hoeft te vragen.
Afstemmen is nodig. Zo weet de ander wanneer hij/zij je even met rust moet laten en voor hoe lang. Je partner heeft hierin natuurlijk ook een rol, want wat past- en kan er binnen zijn/haar schema? Als het duidelijk wordt afgestemd, weet je partner wanneer de honneurs waar te moeten nemen om bijvoorbeeld bij de kinderen te blijven of enthousiast naar de buurvrouw te reageren als ze komt vertellen dat haar begonia’s zo mooi in bloei staan of de buurman zijn nieuwe heggenschaar met multifunctionele opzetstukjes wil showen. Het is niet alleen heel fijn, maar ook noodzakelijk om te weten dat je partner je steunt en de sociale interacties op zich neemt, zodat jij het echt even los kan komen en in- en met jezelf kan komen.
Als er geen afgestemde mate van vrijheid is voor jou en als jij toestemming gaat- of moet vragen, dan verstik je. Soms letterlijk. Je adem gaat hoger zitten, er komen irritatie, boosheid en verbittering. Dit kan eruit komen in knallende ruzies en in hele subtiele interacties.
'Minister van buitenlandse zaken en financiën, minister van binnenlandse- en sociale zaken, bijvoorbeeld.'
Jouw terrein
Voordat we in quarantaine moesten, waren de taken verdeeld, bewust of onbewust. Er was een ritme; jij ruimde de vaatwasser uit, de ander zette de vuilnis buiten, jij deed de financiën de ander deed de boodschappen en zorgde voor het eten. Minister van buitenlandse zaken en financiën, minister van binnenlandse- en sociale zaken, bijvoorbeeld. We hebben allemaal ons eigen terrein, ons eigen eigendom. Hiervoor ben je verantwoordelijk en doe je de dingen op jouw manier, in jouw tempo. Nu de ontregeling zo groot is waardoor er niet alleen een enorme verandering bij jou alleen plaatsvindt, maar bij ons allemaal, worden de kaarten opnieuw geschud. Er komen opmerkingen over hoe jij de was doet, over hoe je ochtendritueel is, hoe je met de kinderen omgaat, hoe je met je collega’s praat, hoe je je gereedschap niet goed opruimt.
De verleiding is groter om het ministerie van de ander binnen te dringen. Goedbedoelde adviezen te geven, te controleren, te bekritiseren. Je ermee te bemoeien dus.
In het boek van psychotherapeut en relatietherapeut Alfons Vansteenwegen; ‘Als liefde zoveel jaar kan duren’, beschrijft hij krachtig welke dynamieken kunnen ontstaan als wij in de levensfase belanden waarin we meer op elkaar zijn aangewezen; Liefde na je 50e. Kinderen meer de deur uit, minder werken, minder ouderpaar, meer echtpaar worden. Een zeer toepasselijk boek in deze tijd voor alle (echt) paren. Ik raad je echt aan om dit boek te lezen!
Zo schrijft hij over eigenaar zijn van een taak en uitvoerder zijn. En over hoe subtiel we het terrein van de ander kunnen afpakken door ongevraagde adviezen te gaan geven. 'In het geven van adviezen nemen we dikwijls een beschermde en neerbuigende houding aan tegenover onze partner, alsof we die moeten opvoeden'.
“Waarom heb je dat niet direct opgeruimd?”
“Laat die kinderen nou hun eigen gang gaan!”
“Hoezo ga jij nu stofzuigen?”
“Ga nou meteen even de boodschappen doen.”
“Als ik er ook niet was…”
“Laat mij dat maar doen.”
“Maak je niet zo druk”.
'Het liefste zou ik het doekje pakken om de spetters van de muur te halen.'
Ik heb geen gevoel voor koken. Ik kan een recept volgen, maar dan moet ik niet gestoord worden want dan raak ik de draad kwijt. Als dat gebeurt, dan eten we voor de zoveelste keer een gerecht zonder bouillonblokje of vergeet ik de rijst te koken omdat ik met de saus bezig was en het eiergerecht dat erbij hoorde. Mijn man daarentegen houdt van koken. En wij versterken elkaar hier in. Hoe vaker hij kookt, hoe makkelijker het voor hem wordt, des te vaker het ook lukt en hij complimenten krijgt… en hoe gemakzuchtiger ik erin word. Het is een onuitgesproken regel dat hij kookt, nu we samen thuis zijn. Voor hem is het een moment voor zichzelf; na een drukke dag even heerlijk rommelen in de keuken. Voor mij is koken weer een extra taak, naast alle andere dingen die ik wil doen op een dag. Als ik kook, en dat zal waarschijnlijk de reden zijn waarom ik er niet zo goed in ben, dan ruim ik tegelijkertijd alles op als ik iets gebruikt heb. Ik leg de snijplank in de vaatwasser en het zout terug in de kast (vervolgens zie ik dat er iets vies is en pak ik het vaatdoekje om het even schoon te maken). Dus het aanrecht is opgeruimd als wij aan tafel gaan.
Heerlijk!
Als mijn man kookt, blijft alles staan, de kruiden, de verpakkingen, alles ligt op het aanrecht en de spetters zitten op de muur. Ik kan het niet laten, als ik langsloop terwijl hij kookt, om de lege verpakkingen in de vuilnisbak te gooien, om het mesje dat heel vies is in de vaatwasser te leggen en het liefste zou ik het doekje pakken om de spetters van de muur te halen. Mijn opruimgedrag leidt tot irritatie bij hem; “Waar is nou dat mesje gebleven?” – “O, sorry, dat ligt al in de vaatwasser.” Dan ren ik naar de vaatwasser, of de bestekla om hem een mesje te geven, zodat zijn irritatie zo snel mogelijk weer zakt. Want als hij geïrriteerd is, heb ik daar ook weer last van. Maar het is al te laat… ik zat in zijn terrein. Ik gaf hem non-verbaal de boodschap dat hij te slordig is als hij in de keuken bezig is. Hij weet van mijn beleving en voelt zich, terecht, gecontroleerd en ongewild ondersteund. Maar het is zijn manier, zijn tempo, zijn terrein.
Als ik rust in mijn hoofd heb en hij staat te koken dan kan ik bij hem komen staan en vragen; “Is er iets wat ik voor je kan doen? Moet er al iets in de vaatwasser, of vuilnisbak?”
Dat werkt soms. Maar beter is het als ik het loslaat en niet in de keuken kom. (Als ik geluk heb, kan ik even snel een moment pakken om alvast iets op te ruimen, voordat we aan tafel gaan.)
Het is echt super interessant om eens samen een checklijst te maken, ieder apart, waarin je opschrijft wat jij ziet als jouw taken in huis en wat de taken van de ander zijn. Leg deze eens naast elkaar. Hebben jullie dezelfde punten? Wat zijn de verschillen?
'Nieuwsgierig zijn en blijven naar elkaar is de glimlach in je relatie.'
NB.
Als je deze oefening gaat doen, steek dan alsjeblieft in vanuit nieuwsgierigheid naar jezelf en naar de ander. 'Hoe beleef ik dit eigenlijk en hoe is dit eigenlijk voor jou?'
Nieuwsgierig zijn en blijven naar elkaar is de glimlach in je relatie!
Als je insteekt om je gelijk te halen of om zaken op een weegschaal te gaan leggen, dan legt deze oefening extra kolen op het vuur om je boosheid en verbittering te voeden. Het is dan beter om eerst naar mijn andere blog te gaan: 10 vragen voor jezelf in relatie met de ander. Als je eerst met die vragen aan de slag gaat, kan je erachter komen wat jouw aandeel is, jouw gedragspatroon. En lukt het je hopelijk beter om zicht te houden op je eigen aandeel i.p.v. te verwijten wat een ander juist wel of juist niet doet.
Dus.. heel leuk om samen eens te onderzoeken:
Wat zijn mijn taken in huis, wat zijn de taken die ik doe?
Wat zijn de taken die jij doet?
Zijn het de taken die je wil doen?
Zijn het taken die je leuk, genoeg, vindt?
Zijn het echt jouw taken, of zijn het taken die je doet zoals je weet/denkt dat de ander wil dat deze gedaan worden? Ben je eigenaar van de taak, of alleen uitvoerder en doe je ze dus volgens de regels van de ander?
Als je ontdekt dat je een taak doet, die je helemaal niet fijn vindt, of die je doet op een manier die niet bij je past, wat wil je hier dan mee doen? Wil je dat niet meer doen? Of op je eigen manier gaan doen?
Doet de ander taken die jij graag op je zou willen nemen?
Zijn er taken die jullie een keer kunnen ruilen? Gewoon om eens te kijken hoe het gaat en hoe dat ervaren wordt. Spreek dan af hoe lang je dit experiment gaat doen, zodat dat wel duidelijk is.
Veel plezier!
En Liefs,
Corien